کتاب جدال دو اسلام

انتشار کتاب جدال دو اسلام از این جهت مهم است با تلاش‌های رسانه‌ای و تبلیغاتی اسلام آمریکایی (در قالب‌هایی چون اسلام رفاه طلبی، اسلام سرمایه داری، تشیع لندنی، اسلام مقدس مآبی، اسلام عافیت طلبی و...) ما یاد این جمله شهید آوینی بیندازد که: «خلاف آنچه بسیاری می‌پندارند، آخرین مقاتله ما ـ به مثابه سپاه عدالت ـ نه با دموکراسی غرب که با اسلام آمریکایی است، که اسلام آمریکایی از خود آمریکا دیر پاتر است.» «حالا که خود امام نیست تا این سؤال را از او بپرسیم، حالا که امام به خواب خیلی‌ها می‌رود! هرچه واقعیت‌ها تاریخی می‌شوند و زمان بر آنها می‌گذرد و ازشان فاصله می‌گیریم، پیداکردن تصویر حقیقی دشوارتر می‌شود. روایت‌ها و تحلیل‌های مختلف و متفاوت مطرح می‌شود. هرکسی از زاویه خودش و از دریچه منافع خودش آن واقعیت را تحلیل می‌کند. تصویر ذهنی ما از خیلی واقعیت‌ها – خاصه انقلاب اسلامی و امام- مخدوش است و نادقیق و کج و معوج. ما عادت داریم به پذیرش کلیشه‌ها. فهم ما– به تعبیری- تلویزیونی است و شبیه‌سازی‌شده. همه ما بارها از قول امام شنیده‌ایم که «انقلاب ما انفجار نور بود». شنیده‌ایم و باور کرده‌ایم. یک درصد هم احتمال نداده‌ایم که شاید این جمله را یاسر عرفات گفته باشد در وصف انقلاب اسلامی. این مخدوش‌سازی تصویر ذهنی ما از انقلاب اسلامی و اندیشه‌های امام یک صورت ندارد. ساده‌ترینش مثال بالا بود که در آن، جمله‌ای به امام نسبت داده شده که هیچ‌وقت امام آن را نقل نکرده است. در حالت‌های پیچیده‌تر ممکن است جمله‌های امام نقل شود، اما بدون در نظر گرفتن چارچوب اندیشه‌های امام تا معنایی غیر از آنچه امام مراد داشته، مصادره شود. کلیدواژه یا نقطه کانونی اندیشه امام که باید برای پیدا کردن فهمی واقعی از امام به آن توجه کرد، چیست؟ با کدام عینک و کدام زاویه دید، تصویر واقعی‌تری از امام و اندیشه‌هایش به ما می‌دهد؟ «اولین و اصلی‌ترین نقطه در مبانی امام و نظرات امام، مسئله «اسلام ناب محمدی» است؛ یعنی اسلام ظلم‌ستیز، اسلام عدالتخواه، اسلام مجاهد، اسلام طرفدار محرومان، اسلام مدافع حقوق پابرهنگان و رنج‌دیدگان و مستضعفان. در مقابل این اسلام، امام اصطلاح «اسلام امریکایی» را در فرهنگ سیاسی ما وارد کرد. اسلام امریکایی یعنی اسلام تشریفاتی، اسلام بی‌تفاوت در مقابل ظلم، در مقابل زیاده‌خواهی، اسلام بی‌تفاوت در مقابل دست‌اندازی به حقوق مظلومان، اسلام کمک به زورگویان، اسلام کمک به اقویا، اسلامی که با همه اینها می‌سازد. این اسلام را امام نامگذاری کرد: اسلام امریکایی.» اینها بخشی از صحبت‌های رهبر معظم انقلاب است در 14 خرداد 89. این جمله‌ها پشت جلد کتاب «جدال دو اسلام» منتشر شده است. کتابی که گزیده جلد 21 صحیفه امام است –یعنی صحبت‌ها و تقریرات سال‌های پایانی عمر امام- که بررسی نگاه امام به اسلام ناب و تقابلش با اسلام امریکایی است. کلیدواژه اسلام ناب و اسلام امریکایی در آرای امام- خصوصاً جلد 21- به وفور به چشم می‌خورد. چه در پیام سالگرد کشتار خونین مکه و قبول قطعنامه 598 که مؤلفه‌های اسلام امریکایی را برمی‌شمرد: «از یک طرف اسلام اشرافیت، اسلام ابوسفیان، اسلام ملّاهای کثیف درباری، اسلام مقدس‌نماهای بیشعور حوزه‌های علمی و دانشگاهی، اسلام ذلت و نکبت، اسلام پول و زور، اسلام فریب و سازش و اسارت، اسلام حاکمیت سرمایه و سرمایه‌داران بر مظلومین و پابرهنه‌ها و در یک کلمه «اسلام امریکایی» را ترویج می‌کنند...» چه در وصیتنامه سیاسی، الهی و چه در منشور روحانیت. امام در نامه‌ای که برای تعیین رئیس سازمان تبلیغات نوشته‌اند، رسالت آن سازمان را اینگونه مشخص کرده‌اند: «چارچوب اسلام ناب محمدى که ترسیم قهر و خشم و کینه مقدس و انقلابى علیه سرمایه‌دارى غرب و کمونیسم متجاوز شرق است و نیز راه مبارزه علیه ریا و حیله و خدعه را به مردم و به خصوص جوانان سلحشورمان نشان دهید.» جدال دو اسلام آیینه‌ای است برای انعکاس نگاه امام به این دو مؤلفه اصلی در اندیشه‌های ایشان. مزیت نسبی کتاب علاوه بر این مسئله، این است که در ستون‌های خالی کنار هر صفحه جمله‌های خاص‌تر و مرتبط‌تر امام با این دو مفهوم انتخاب شده است که خواندن آنها به پیدا کردن فهمی اجمالی از کتاب و ترغیب شدن به خواندن متن کامل صحبت‌ها کمک می‌کند. کتاب دو فصل دارد که فصل اول شامل پنج مقاله و گفت‌و‌گو درباره نگاه امام به جدال اسلام ناب و اسلام آمریکایی و فصل دوم که گزیده جلد 21 صحیفه امام است. «جدال دو اسلام» به کوشش انجمن فرهنگی، هنری شهید بهروز محمدی و نشر معارف منتشر شده است.