کتاب عده زنان

عده از جمله احکام امضای دین مبین اسلام است، که در سایه تغییرات شارع،تابع نظام خاص و هدفمندی شده و دارای ماهیتی آمیخته از حق و تکلیف است؛ به این معنا که در برابر رعایت عده توسط زن مرد نیز بار نفقه زن را در ایام عده (طلاق رجعی) بر دوش می کشد.فقها مبانی و فلسفه های متعددی را در قالب «حکمتهای عده» بیان کرده‌اند، اما این مبانی، توان توجیه و تفسیر تمام احکام عده را ندارند ،زیرا عده به عنوان یکی از احکام الهی دارای حکمت و علت گوناگون است.

مهمترین حکمت و فلسفه عده «صیانت از نسب» است ،می‌بینیم که در صورت محرز شدن عدم بارداری و یا نابارور بودن زن وی همچنان مکلف به نگهداری عده است، و با اینکه، یکی از حکمت ها یا حداکثر ،حکمت تشریع عده از میان می‌رود ،اما بازهم علت نهفته در این حکم همچنان باقی است و تشخیص سقوط یا عدم سقوط حکم از سوی انسان با بهره اندک علمی ،در برابر دریای بیکران علم الهی نه تنها غیر ممکن بوده بلکه توسل جستن به قیاس مستنبط العله و تنقیح مناط است ،که از نظر شیعه قابل قبول نیست بنابراین باید در این قبیل موارد متعبد به احکام الهی گردید.

به هرحال، عده به عنوان یک حق حکم فقهی مختص زنان، در فقه اسلامی مطرح و از جانب تمامی مذاهب اسلامی پذیرفته شده است. وجوب نگهداری عده از جانب زنان به قدری مهم است که بخش مهمی از احکام نکاح را به خود اختصاص داده است. صاحب جواهر و شهید ثانی هر یک در این باره نظریاتی دارند که در این پژوهش به آنها توجه خواهد شد. از سوی دیگر قوانین موضع ایران که تحت تاثیر فقه شیعه نگاشته شده منبع مهمی برای احکام اجرایی خواهد بود.

تحقیق حاضر در سه فصل تنظیم شده و در صدد تبیین و تشریح هرچه بیشتر این موضوع و بیان جنبه های کاربردی آن در سطح جامعه میباشد .هدف این تحقیق نشان دادن یکی از احکام فقهی مربوط به زنان و دلایل وجوب آن به خواننده است. حداقل فایده اش این است که اسلام با در نظر گرفتن روح و روان زن در کنار جسمش به او ارزش داده و با نگاهی روان شناسانه به بحث ازدواج و طلاق نگریسته است.

فصل اول: مفاهیم و مبادی بحث

فصل دوم: مدت عده از منظر فقه و حقوق

فصل سوم: عده در فقه اهل سنت