آدامس گیاهی سقز حاوی زنجبیل

آدامس سقز

منظور از آدامس سقز، آدامس حاصل از شیره سقز یا صمغ درخت بَن است. استفاده انسان از صمغ ارزشمند درخت سقز، تاریخچه بسیار دور و درازی دارد، شیره سقز به دلیل خواص با ارزش دارویی و درمانی، از دیرباز مورد توجه بوده است، بر همین اساس از گذشته بسیاری از افراد با جویدنی سقز آشنایی دارند.

البته در گذشته سقز طبیعی را به صورت سنتی و به همان شکل اولیه (تلخ) یا پخته شده مصرف می‌کردند و در حال حاضر نیز شاهد فروش و عرضه سقز به صورت فله به همان شیوه قدیمی هستیم در روش سنتی بدون انجام مراحل بهداشتی و آزمایشگاهی، سقز به صورت فله در نایلون های شفاف غیریکسان عرضه می‌گردد، برای عرضه سنتی سقز هیچ بسته بندی وجود ندارد لذا محصول فاقد نشان استاندارد و تاییدیه بهداشتی است.

اما با پیشرفت تکنولوژی در شرایط فعلی امکان تولید آدامس از سقز وجود دارد به طوری که هم بافت و خاصیت آن حفظ شود هم موارد بهداشتی رعایت گردیده و هم خوش طعم تر و امروزی تر ارائه شود، در این حالت سقز پایه تحت شرایط بهداشتی در محیط کارخانه و تجهیزات آزمایشگاهی و تحت نظر متخصصان فرآوری می‌شود لذا راه مطمئن برای بهره ‏مندی از سقز طبیعی، تهیه آن در قالب آدامس سقز یا آدامس طبیعی از برندهای معتبر است.

سقز طبیعی

درخت پسته کوهی با نام علمی پیستاسیا آتلانتیکا (Pistacia atlantica) گونه‌ای از درختان پسته و یکی از با ارزش‏ ترین گونه‏ های گیاهی است، قسمت های مختلف درخت بنه شامل شیره، میوه، دانه و … در زمینه‌های متفاوتی مورد استفاده قرار می گیرد. درخت پسته کوهی (درخت بنه | درخت بن | درخت ون | درخت ویژن) بیشتر در غرب کشور و در رشته کوه های زاگرس رویش دارد.

هنگام قطع یا زخمی شدن تنه درختان رزی، صمغ چسبناک و غلیظی از آن ها تراوش می‏‌شود این صمغ مانند یک بانداژ عمل می‌‏کند، رزین زخم درخت را می‌پوشاند، از درخت در برابر حشرات، انگل و سایر عوامل بیماری ‏زا محافظت می‌کند. قرن‏ هاست که از رزین ‏ها به دلیل فواید و نقش موثر در سلامتی استفاده‏ های متعدد می‏‌شود همانند سایر درختان، از درخت بنه نیز شیره‏ ای ترشح می‌‏شود این شیره به سقز شهرت دارد؛ سقز در زمان ترشح از تنه درخت به رنگ سبز روشن و غلیظ و چسبناک است. سقز دارای طبع گرم و خشک است به طور کلی سقز تازه گرم و خشک و سقز خشک شده گرم و خیلی خشک است.

به دلیل دارا بودن ارزش اقتصادی فراوان، سقز جزء اقلام صادراتی با اهمیت از نظر ارز آوری برای کشور است. سقز طبیعی کاربردهای متعددی در زمینه ‏های مختلف دارد، رایج‏ ترین استفاده سقز طبیعی در تولید آدامس طبیعی یا همان آدامس سقز است، سقز علاوه بر شکل اولیه شیره مانند خود، در شکل های دیگری نیز یافت می‌‏شود. سقز را می‌‏توان به صورت‏ های تکه‏ ای (قطعات محکم شده آدامس سقز خالص)، قرص، کپسول، آدامس جویدنی (مانند آدامس طبیعی بن) پودر قهوه با سقز و … یافت.

خواص سقز طبیعی

عصاره حاصل از درخت بنه (سقز) جزء مفیدترین گیاهان دارویی است، سقز طبیعی در صنایع غذایی و طب سنتی مورد استفاده های مختلفی قرار می‌گیرد در ادامه به ذکر مزیت های سقز طبیعی در زمینه ‏های مختلف درمانی و دارویی، کاربرد‏های متنوع آن در صنعت پرداخته شده است. برخی از خواص سقز به شرح زیر است:

• ملین کننده، درمان کننده یبوست و موثر در درمان مشکلات معده
• توصیه شده توسط ابوعلی سینا برای درمان بیماری‌های گوارشی
• افزایش ترشح بزاق با جویدن سقز و کاهش اسید دهان
• از بین برنده بوی بد دهان
• جلوگیری از پوسیدگی دندان‏
• تسکین دردهای مفصلی و روماتیسمی
• کمک به درمان آسم برونشیت
• آنتی بیوتیک گیاهی، ضد باکتری ‏های ایجاد کننده زخم معده و اثنی‏ عشر
• بهبود ورم، ترک‏ های پوستی و خارش بدن با ترکیب سقز و روغن زیتون
• هاضم غذا و اشتهاآور
• دفع سنگ کلیه با مصرف شیره خام سقز به صورت ناشتا
• رفع خشکی دهان
• پودر سقز برای نرم کردن سینه و تسکین دردهای ریوی
• کمک به التیام زخم‏ ها با مالیدن شیره سقز بر روی زخم
• ترکیب سقز با عسل و عصاره آلوئه‌ورا در کمک به التیام زخم‌های دیابتی
• استفاده از سقز به صورت بخار پز برای تقویت چشم‏ ها
• دارای خاصیت قورت دادن و بلعیدن
• التیام و تقویت لثه
• از بین برنده باکتری های هلیکو و پیلوری (عامل زخم معده)
• کاهش بیماری ‏های قلبی
• افزایش سلامت دهانی
• کاهش نشانه های IBD (التهاب روده)
• کمک به بهبود بیماری کرون
• مبارزه با سرطان
• جلوگیری از گلوکوم
• درمان عفونت ها و محافظت از کبد
• کمک به حفظ سرزندگی سلول ‏ها
• مبارزه با میکروب‏ ها
• کاهش التهاب

کاربرد صنعتی سقز طبیعی

سقز طبیعی علاوه بر خواص دارویی و درمانی، در صنایع مختلفی مانند عطرسازی و داروسازی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. شیره سقز حاصل ترکیب دو ماده روغن تربانتین و کلوفان است. تربانتین را می‌توان برای تولید سم دفع آفات و علف‏کش، جهت معطر کردن صابون، پاک کنندها و همچنین تولید واکس به کار گرفت. کلوفان نیز به عنوان حجیم کننده و پرکننده در ساخت آهار کاغذ، در صنایع رنگ، چسب کاغذ، نرم کننده ‏های پلاستیک، موم‏ های صنعتی و همچنین تولید آدامس استفاده می‌گردد علاوه بر این از مشتقات کلوفان نیز در تهیه روغن‌های معدنی، مرکب چاپ روزنامه‌ها، محلول‌های چسبی، روغن کابل، مایع جوشکاری، کف ‏پوش، تهیه رزینات فلزی، صنایع کاغذهای اختصاصی، رنگ‌های سرامیکی و … استفاده می‏‌گردد.