علاج فوری (برء الساعه)

معرفی کتاب درمان‌های فوری (اوژانس): برء الساعه محمد زکریای رازی

این کتاب ترجمۀ جدیدی است از نسخۀ کتاب «برء الساعه» اثر محمد بن زکریای رازی که نخستین بار توسط میرزا احمد بن محمد حسین الشریف تنکابنی در سال 1297 هجری قمری از عربی به فارسی ترجمه شد. اما ترجمۀ حاضر به نثر نوین و نگاهی تحلیلی است که در سال 1390 هجری شمسی توسط اینجانب انجام گرفت و اکنون به زیور طبع آراسته نیز گردیده است.
رازی کتاب بُرء الساعه را بین سال‌های 312 و 313 قمری به نام قاسم بن عبیدالله خاقان وزیر المکتفی تألیف کرده است. به عقیدۀ بسیاری از محققان، این کتاب آخرین اثری است که رازی پیش از نابینا شدنش نوشته است؛ او خود درخصوص این کتاب گفته شده است:

«این کتاب مانند کتاب السُر در صنعت طب است از برای آن که در این کتاب جمیع دستورات طب و بیماری‌هایی که در آن واحد معالجه می‌شوند از فرق تا قدم ذکر شده است».

رازی داستان چگونگی تألیف این کتاب برای قاسم بن عبیدالله خاقان را چنین می‌نویسد:

«در محضر وزیر بودم و عدۀ زیادی از اطباء و متطببین که آمد و شد می‌نمودند از طب و طبابت سخن می‌راندند و هر کدام به میزان علم و دانش خود در معالجۀ مریض گفتگو می‌کردند. وزیر دریافت که علل بیماری مدت‌ها جمع می‌شوند و ممکن است برطرف گردد، اطبایی که در آنجا حضور داشته تعجب کردند برای آن که منظور آنها از آمد و شد به نزد بیمار را برای اخذ چیزی می‌دانستند لذا وزیر از وی سؤال می‌کند که آیا ممکن است کتابی تألیف کنی که جمیع بیماری‌ها را در آن واحد بهبودی دهد؟ سپس رازی به منزل مراجعت می‌کند و این کتاب را تألیف و نام آن را برء الساعه (علاج فوری) نیز می‌گذارد».