اسپند:  گیاه علفی چند ساله، بدون کرک، از قاعده منشعب و چند شاخه، به ارتفاع 35 تا 100 سانتی متر. برگ های متناوب با بریدگی های نامنظم. گل های منفرد و معمولا متقابل با برگ ها، گلبرگ ها سفید و متمایل به سبز. پرچم ها 12 تا 15 تایی و میوه کپسولی.

اقام و پراکندگی ها:

این جنس در ایران یک گونه علفی به اشکال رویشی بسیار متنوع و گوناگون دارد که معمولا از اراضی تخریب یافته و نقاطی که خاک ضعیفی دارند می روید و به عنوان گیاه مهاجم در مراتع شناخته می شود.

یکی از گیاهان باستانی است که در مراسم آئینی و معنوی بسیاری از کشورهای دنیا خصوصا در خاورمیانه ای اهمیت ویژه ای دارد. گل دهی آن در مناطق جنوبی و گرمسیر کشور از فروردین ماه شروع شده و در مناطق سرد تر از خرداد تا مرداد ادامه دارد. شهد اسپند به طور متوسط حاوی 27درصد قند می باشد و قند های فروکتوز (9درصد)، گلوکز (11درصد) و ساکارز (7درصد) قند غالب شهد بوده و علاوه بر این آمینو اسیدهای مختلف با غالبیت آمینو اسید پرولین و آلکالوئیدهای هارمین و هارمالول نیز در شهد شناسایی شده است. اسیدهای آلی مانند گلوکونیک اسید، استیک اسید، اسید سیتریک، اسیدلاکتیک و… در آن موجود است و املاح معدنی مانند پتاسیم، کلسیم، منیزسم، فسفر، مس، آهن و… نیز در آنالیزهای آزمایشگاهی آن انواع ویتامین ها مانند A,B,C,D,K قابل رویت است.

خواص اسپند:

گیاه اسپند با نام علمی peganum harmala و اسامی محلی اسفند، حرمل، سپنج و اوزریک از دسته گیاهان پرکاربرد است که برای بهبود تب، عفونت، دردهای مفاصل، کمر، دندان و رفع التهاب ها مورد استفاده قرار می گیرد. رویشگاه اصلی آن در مناطق استوایی هند و صحراهای آفریقا است اما امروزه در سایر مناطق نیز می روید. برگ و ریشه و دانه خشک شده این گیاه دارای خواص درمانی بی نظیری است که در ادامه به آن می پردازیم.

عسل اسپند:

اسپند گیاهی است که از نظر ظاهری و شهد برای زنبوران عسل جذابیت دارد و معمولا در مزارعی که گیاه مولد شهد و گرده با جذابیت بالاتر وجود نداشته باشد فعالیت زنبورها بر گیاه اسپند انجام می گیرد. عسل اسپند با طبع گرم علاوه بر خواص عمومی عسل ها فواید درمانی مناسبی دارد.
خوردن عسل اسپند همراه با روغن گل سرخ سرفه های مزمن را آرام می کند.
شربت عسل اسپند با آب سرد باعث آبرسانی به بدن و پوست می شود و در روزهای گرم تابستان از گرما زدگی جلوگیری و تشنگی را برطرف می کند، باعث شفافیت پوست شده، مدر است و موجب پاکسای مثانه و کلیه می شود، در دوران سرما خوردگی تب و عفونت را رفع می کند.
ترکیب عسل اسپند با کندر کوبیده شده برای درمان خلط سینه و سرفه موثر است.
مخلوط عسل اسپند و آب پیاز با نسبت برابر در زمان سرما خوردگی و کم شدن سرفه های خشک توصیه می شود.
عسل اسپند و لیمو ترش نیز در زمان آنفولانزا می تواند در کم کردن عفونت، تب و بی حالی کمک کننده باشد.
عسل اسپند برای سفید شدن دندان ها، استحکام لثه، درمان زخم های دهانی و آفت ها کاربرد دارد. عسل را روی دندان های خود بمالید و شربت عسل را در دهان خود بگردانید.
همچین استعمال آن برای بانوان عزیز در هنگام مواجهه با عفونت های زنانه می تواند اثرات مثبتی داشته باشد (به شرط آنکه از اصل بودن عسل مطمئن باشید)
از مخلوط کرن عسل اسپند و نمک طبیعی می توانید برای از بین بردن آثار خون مردگی و کبودی استفاده کنید.
علاوه بر این ترکیب عسل و مقدار کمی سره می تواند لک های پوستی را درمان کند و از شدت سیاهی دور چشم بکاهد.

این عسل موثر در:

درمان اعتیاد(روان گردان).  دفع کرم روده. درمان رماتیسم. افزایش قدرت جنسی. مسکن(درد معده). ضد میکروب (از نوع فلاونوئیدها و آلکالوئیدها). مفید برای صرع. فلج. جنون. فراموشی.  بیماریهای عصبی و روانی. تنگی نفس. افراد بلغمی و سودای مزاج می باشد. برای تسکین بیماری هایی همچون: رعشه. لقوه. صرع و جنون. موثر است و از دیگر خواص آن. قاعده آور. تقویت اعضاء رئیسه. کاهش تب. ازدیاد شیر مادر. دل درد. تصفیه خون. رفع تشنگی مزمن. سیاتیک و بیماری یرقان و...  می باشد.

مقدار مصرف:

روزانه 2 قاشق غذا خوری (برای افراد دیابتی و اعتیاد با مشاوره مصرف شود). همچنین عسل اسپند، خواص مشترک انواع عسل را دارا می‌باشد.