قرآن واضح جلد گالینگور

♦ نقد و بررسی

نمی توان ادعا کرد قرآن آنگونه که باید، در زندگی شخصی ما جاری و آنگونه که شایسته است در امور عمومی جامعه و مردم موثر است. بهره مندی شخصی و اجتماعی از قرآن مراتب و مراحلی دارد و هر شخص و جامعه ای به تناسب ظرفیت خود از آن برخوردار می شود، اما پیش شرط این بهره مندی خواندن است؛ متن قرآن در ابتدای امر باید به ساده ترین راه ممکن قابل خواندن باشد.

در حال حاضر امر آموزش قرآن برای کودکان و نوجوانان دچار دشواری هایی شده و برای سنین بالاتر نیز با توقف آموزش و به تدریج در طول زمان، روانخوانی قرآن تحلیل رفته و به تبع آن انس با قرآن نیز کمتر شده است. این مساله در سال های اخیر دغدغه ی مسئولان و متصدیان آموزش و پرورش، متولیان فرهنگ کشور و همچنین مراجع تقلید، علما و سایر اندیشمندان و اساتید قرآن بوده و در راستای حل مساله تلاش هایی صورت گرفته و تمهیداتی اندیشیده شده است. گروه «افق رویداد» متشکل از نیروهای جوان و خلاق، در کنار فعالیت های تخصصی خود (شناخت نیازها و کاستی های جامعه ی ایرانی و یافتن راه حل هایی راهکارهای پیشرو با استفاده از فناوری اطلاعات و بستر اینترنت، در قالب اپلیکیشن های موبایل و وبسایت) علاقه مند به خدمت به قرآن و اهل بیت و دارای اهدافی در راستای تعالی فرهنگ و سبک زندگی ناب اسلامی در سطح کشور و جهان است که مساله ی خواندنی و کاربردی تر شدن قرآن در زندگی مردم را بررسی و با شناسایی موانع، در جهت حل آنها گام برداشته است؛

حاصل کار در پروژه ی «قرآن واضح» شامل طراحی یک خط قلم نوین قرآنی در نسخه هایی قابل چاپ و قابل استفاده در یک نرم افزار قرآنی بر بستر وبسایت و اپلیکیشن اندروید و iOS، قرآن و علوم قرآنی را در رابط و تجربه ی کاربری جدید در اختیار مردم عزیز ایران و مسلمانان سراسر جهان قرار خواهد داد. تیم طراحی قلم از متخصصین و فارغ التحصیلان رشته ی طراحی قلم، اقدام به تحقیق، طراحی و پیاده سازی خطی قرآنی با پنج مشخصه ی کلیدی زیر کرده اند .. خوانایی و وضوح 2. امروزی بودن و سادگی 3. بر پایه خط های فارسی و هنر ایرانی و زیبایی 4. تاریخی و رسمیت 5. متناسب با فضای دیجیتال و پیکسلی طی یک کار گروهی در تخصص های مختلف و تلاش تحقیقاتی روشمند و علمی و با بهره گیری از نظرات هنرمندان و دانشگاهیان متخصص خط قرآن، با رعایت اصول طراحی گرافیک و مسائل فنی و برنامه نویسی، فاکتورهای موثر بر ویژگی های فوق شناسایی شده و برای دستیابی به تابع هدف، به کار گرفته شد.

در قلم واضح هدف سادگی، انتقال سريع و فهم درست آیات، و از همه مهمتر آموزش به نسلهای جوان است. در این مسیر تلاش بر این بوده تا قلمی طراحی گردد که علاوه بر سهولت خواندن با روحیه ی مخاطب ایرانی سازگار بوده و از نظر فرمی نیز غامض و پیچیده نباشد. نقطه گذاریها و اعراب ها به گونه ای طراحی و تنظیم شده تا سرعت خوانش و فهم سریع کلمات افزایش یابد. همینطور در کنار توجه به خواسته و سلیقه ی قشر مسن تر جامعه، توامان روحیه ی نسل های جوان تر را لحاظ کرده تا متون قرآنی به سهولت و سادگی در معرض دید همگان قرار گیرد. کتاب مبارکی که پیش رو دارید با این قلم نگارش شده است. امیدواریم این تلاش مورد استفاده ی مفید مسلمانان سراسر جهان، بالاخص ایرانیان مورد رضایت حضرت ولی عصر (عج) قرار گرفته و خداوند بزرگ ما را بر تصمیمی که برای توسعه و تکامل این طرح گرفته ایم، موفق گرداند.

در طول تاریخ هنرمندان در به روز رسانی خط قرآن کریم فعالیت ویژه و مستمری داشتند که نتیجه آن پیدایش سبک هایی چون ایرانی، هندی، عثمانی و مصری شد؛ البته ایرانیان همواره در این زمینه پیشرو و ممتاز بوده اند.

کتاب و کتابت یک ابزار ارائه قرآن کریم است، ابزار های کاربردی و به روزتری که اثرگذاری بیشتری دارند نیز وجود دارد، برای این که قرآن کریم بتواند از تکنولوژی روز و مدرن مانند گوشی های هوشمند، زیرساخت آی تی و شبکه جهانی اینترنت استفاده کند، می بایست قابلیت انطباق در این بستر ها نیز در رسم الخط وجود داشته باشد که این مسئله در خطوط رایج کتابت قرآن کریم وجود نداشت. قرآن کریم به خط واضح با پاسخی در خور توانست این خلاء بزرگ را پر کرده و منطبق با استاندارد های یونیکد، پاسخی جامع به نیاز مخاطب در این حوزه باشد.

معرفی قلم واضح:

توسط شرکت افق رویداد، طی یک کار گروهی در تخصص های مختلف و تلاش تحقیقاتی روشمند و علمی، فاکتورهای موثر شناسایی شده و برای حل مسئله ی طراحی خط در ابعاد گرافیک و فنی به کار گرفته شد. نتیجه به صورت یک فونت در سه ضخامت، مطابق با استانداردهای یونیکد با قابلیت نگارش قرآن مطابق با رسم المصحف در نرم افزار های یونیورسال و متداول بدون نیاز به نرم افزار های واسطه ای، حاصل شد. قرآن واضح، نام یک پروژه دانش بنیان برای تولید محصولات جديد قرآنی است که قصد دارد تحولی در روخوانی قرآن کریم ایجاد کند. تیم قرآن واضح، با ترکیبی منحصر به فرد از متخصصان جوان فنی مهندسی فارغ التحصیل از دانشگاه های تهران و شریف و برترین طراحان تایپوگرافی (علم طراحی فونت) کشور، حدود دو سال است که با اتکا به تخصص های فردی و ظرفیت های تیمی و با سرمایه خصوصی این پروژه را آغاز کرده است. هدف اصلی آنها ساده سازی مطالعه و ترویج قرآن و علوم قرآنی در فضای چاپی و دیجیتالی است که این تیم برای رسیدن به آن هرگز منتظر حمایت های دولتی و سازمانی نمانده است. در فاز اول این پروژه، اصلاح خط قرآنی و استاندارد سازی آن مد نظر قرار گرفت که حاصل آن تحت نام «فونت واضح» معرفی گردید. اولین محصول ارائه شده از این پروژه، کتاب قرآن کریم با فونت ابداعی و نوین واضح است. «خط واضح) حاصل تحقیقات و تلاش یک ساله این گروه برای تولید اولین فونت استاندارد قرآنی است.

مراحل انجام کار:

طراحی قرآن واضح:

طراحی کتاب ابزاری اثر گذار در فرهنگ خواندن قرآن است و بر هیچکس پوشیده نیست که ظاهر کتاب در خواننده چه اثری می گذارد. تیم طراحی واضح که جمع ارزشمندی از هنرمندان این عرصه را تشکیل می دهد، با صرف چندین ماه کار تیمی در ذائقه شناسی و نیاز سنجی با تکیه بر تمام فنون و روش های طراحی توانست تحولی بزرگ در طراحی ظاهری، صحافی و کتاب سازی، تهذيب را رقم بزنند؛ این مهم با ترکیب شاخص های هنر اصیل ایرانی اسلامی و درهم آمیخته شدن انواع هنرها با یکدیگر و شناخت رنگ ها در قالب ظاهری جدیدی پا به عرصه فرهنگی و قرآنی نهاد، که خوشبختانه مورد استقبال خوانندگان کلام الهی گردید. در تذهیب این مصحف علاوه بر طراحی های بکر و بومی برای نخستین بار از قلم فلک برگرفته از خط کوفی بنایی اثر استاد محسن سلیمانی استفاده شده است.

نمونه صفحات:

تیم قرآن واضح:

دستاوردهای قرآن واضح:

مجموعه خط واضح در راستای تکامل و رشد خود، هر ساله اقدام به انتشار دستاوردهای خود می نماید که این انعکاس همواره مورد توجه رسانه ها و فعالین قرآنی کشور بوده است.

دستاورد های مجموعه خط واضح همواره به نهاد های متولی عرضه گردیده است و حضوری فعال در میان متخصصان و صاحب نظران در جشنواره ها و رویداد های مرتبط داشته و مورد توجه ایشان قرار گرفته است، تا جایی که این حضور نتایج درخشان و ارزشمندی را برای مجموعه واضح پدید آورده و موفق به کسب جوایز و اعتبارنامه های بین المللی نیز گردیده است. اخذ جایزه از انجمن طراحان ایران و اخذ سرو نقره ای در دوسالانه این انجمن در سال 96، اخذ جایزه از نشان تایپوگرافی ممتاز باشگاه طراحان تایپ، همچنین قرآن کریم به خط واضح حائز کسب افتخاری بزرگ و ارزشمند گردیده و مورد توجه آستان قدس رضوی و مجموعه عتبات عالیات قرار گرفته که طی توافقنامه ای مورد استفاده این مکان های مقدس قرار خواهد گرفت. شرکت خلاق افق رویداد با بررسی نهادهای ذیربط موفق به کسب عنوان خلاق گردیده است و با ارائه اپلیکیشن و موضوعات فنی دیگر در مسیر ثبت به عنوان شرکت دانش بنیان می باشد.

حامیان قرآن واضح: