زندگینامه شهید سید ابراهیم رئیسی

شهید آیت الله سید ابراهیم رئیسی (رئیس الساداتی) در آذرماه سال ۱۳۳۹ هجری شمسی در خانواده‌‌ای روحانی در شهر مشهد و در محله نوغان دیده به جهان گشود. پدر ایشان حجت الاسلام سیدحاجی رئیس الساداتی و همچنین مادر وی سیده عصمت خداداد حسینی از سلاله سادات حسینی است. نسبت ایشان از پدر و مادر به حضرت زید بن علی بن الحسین (ع) می‌رسد.

تحصیلات ابراهیم رئیسی 

سید ابراهیم در ۵ سالگی پدر خود را از دست داد. او تحصیلات ابتدایی را در مدرسه جوادیه گذراند و تحصیل در علوم حوزوی را در مدرسه نواب و سپس در مدرسه آیت الله موسوی ‌نژاد شروع کرد. در سال ۱۳۵۴ جهت ادامه تحصیل به حوزه علمیة قم و مدرسه آیت الله بروجردی رفت و مدتی نیز در مدرسه ‌ای که با مدیریت آیت الله پسندیده تحت نظر امام خمینی (ره) اداره می‌شد، تحصیل نمود.

سید ابراهیم رئیسی در حوزة علمیه قم، اصول فقه را نزد آیت الله مروی، لمعتین را نزد آیت‌الله فاضل هرندی، رسائل را نزد آیت ‌الله موسوی تهرانی، مکاسب محرمه را نزد آیت الله دوزدوزانی، کتاب البیع مکاسب را نزد آیت‌الله خزعلی، خیارات مکاسب را نزد آیت الله ستوده و آیت‌الله طاهری خرم‌آبادی و کفایه را نزد آیت‌الله سید علی محقق داماد، تفسیر قرآن کریم را نزد آیت الله مشکینی و آیت الله خزعلی، شرح منظومه و فلسفه را نزد آیت‌الله احمد بهشتی و یک دوره شناخت را نزد آیت الله مطهری و نهج البلاغه را نزد آیت الله نوری همدانی آموخت.

وی درس خارج اصول را نزد آیت ‌الله سید محمدحسن مرعشی شوشتری و آیت‌ الله هاشمی شاهرودی و خارج فقه را نزد آیت ‌الله آقا مجتبی تهرانی و آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب تلمذ کرده و با اتمام دوره سطح حوزه توانست به دوره کارشناسی ارشد رشته حقوق خصوصی راه یافته و پس از دفاع از پایان نامه خویش با عنوان «ارث بلا وارث» در سال ۱۳۸۰ با قبولی در کنکور دکترای مدرسه عالی شهید مطهری در رشته فقه و حقوق خصوصی ادامه تحصیل دهد.

سید ابراهیم رئیسی با تکمیل تحقیقات خود در رشته فقه و حقوق، موفق به اخذ مدرک عالی ترین سطح حوزه (سطح چهار) شد و در نهایت رساله دکترای خود را با عنوان «تعارض اصل و ظاهر در فقه و حقوق» دفاع کرد و با اخذ نمره ممتاز به درجه دکترای فقه و حقوق نائل شد. پایان نامه دکتری آقای رئیسی با محقق داماد بود و با نمره 20 پذیرفته شد. شهید آیت الله دکتر رئیسی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه امام صادق (علیه السلام) و مدرسه عالی شهید مطهری و دانشگاه آزاد اسلامی به تدریس دروس تخصصی فقه قضا ، فقه اقتصاد، اصول فقه و قانون مدنی پرداخته‌ است.

فعالیت‌های سیاسی، ‌اجتماعی،‌ فرهنگی و انقلابی

در پی اهانت به امام خمینی (ره) در روزنامة اطلاعات در ۱۷ دیماه سال ۱۳۵۶ و آغاز حرکت‌های مردمی، دکتر رئیسی در اجتماعات اعتراضی که مبدأ اغلب آن ها مدرسه آیت الله بروجردی (مدرسه خان) بود، شرکت داشت و در قالب هسته‌ای از طلاب انقلابی فعالیت می‌نمود. وی در این دوران فعالیت های مبارزاتی خود را در قالب ارتباط با علمای انقلابی آزاد شده از زندان و یا در تبعید، پی گرفت. همچنین در تجمعاتی مثل تحصن علما و روحانیون در دانشگاه تهران، شرکت نمود.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، وی در دوره تربیتی خاصی که مرحوم شهید بهشتی جهت کادرسازی برای تأمین نیازهای مدیریتی نظام اسلامی برگزار کرده بود، شرکت کرد و به دنبال شورش‌های مارکسیستی و ایجاد مشکلات متنوع در مسجد سلیمان، به همراه گروهی از طلاب در قالب فعالیت های فرهنگی به آن منطقه رفت. پس از بازگشت از مسجد سلیمان، مجموعه سیاسی- عقیدتی پادگان آموزشی صفر- دو در شاهرود را تأسیس و برای مدت کوتاهی آن را اداره کرد.

ورود آیت الله رئیسی به عرصة مدیریت از سال ۱۳۵۹ و با حضور در جایگاه دادیاری شهرستان کرج آغاز شد و پس از مدتی با حکم شهید قدوسی، به سمت دادستان کرج منصوب شد. موفقیت او در ساماندهی وضعیت پیچیده این شهر موجب شد تا پس از دو سال در تابستان ۱۳۶۱ همزمان با دادستانی شهر کرج، مسئولیت دادستانی شهر همدان را نیز عهده دار شود.  حضور همزمان او در این دو مسئولیت، برای مدتی ادامه یافت تا آنکه به عنوان دادستان استان همدان معرفی شد و از سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۳، در این سمت خدمت کرد.

دکتر رئیسی در سال ۱۳۶۲ در سن ۲۳ سالگی با دکتر جمیله سادات علم الهدی دختر ارشد آیت الله سید احمد علم الهدی ازدواج کرد. خانم دکتر علم الهدی دانشیار رشته فلسفه علوم تربیت دانشگاه شهید بهشتی تهران، رییس سابق پژوهشگاه علوم انسانی است. آیت الله رئیسی و خانم دکتر علم الهدی دارای دو فرزند دختر هستند. شهید دکتر رئیسی اهتمام ویژه ای به تحصیل خود و اعضای خانواده اش داشت؛ دختر اول ایشان متاهل و دارای دو مدرک کارشناسی ارشد است. یکی در رشته علوم اجتماعی از دانشگاه الزهرا (سلام الله علیها) و دیگری در رشته علوم قرآن و حدیث از دانشگاه علوم حدیث شهر ری و دختر دوم وی نیز متاهل و دانشجوی کارشناسی رشته فیزیک دانشگاه شریف است.

شهید آیت الله رئیسی در سال ۱۳۶۴ به عنوان جانشین دادستان انقلاب تهران منصوب شد و به این ترتیب، دوره مدیریت قضایی ایشان در تهران آغاز شد. به دنبال موفقیت وی در حل پرونده های قضایی پیچیده، امام خمینی (ره) طی احکام ویژه و مستقیم، ‌ایشان و حجه الاسلام نیری را برای رسیدگی به مشکلات اجتماعی در برخی استان ها از جمله لرستان، کرمانشاه و سمنان مامور کرد.

بعد از رحلت امام خمینی (ره)، شهید آیت الله سید ابراهیم رئیسی با حکم رئیس قوه قضائیه وقت به سمت دادستان تهران منصوب شد و از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۳ به مدت پنج سال این مسئولیت را برعهده داشت. ایشان از سال ۱۳۷۳ به ریاست سازمان بازرسی کل کشور منصوب شد که خدمت ایشان در این سمت تا سال ۱۳۸۳ ادامه یافت. دوره مدیریت آیت الله رئیسی بر سازمان بازرسی کل کشور نقطه عطفی در زندگی ایشان بود. وی که یک مدیریت کلان ملی را به مدت ده سال تجربه می کرد با اتکاء به تجربیات اندوخته خود نظارت بر دستگاه‌های اداری را متحول و نظام مند کرد. سازمان بازرسی کل کشور در زمان تصدی ایشان با توسعه متوازن ساختاری مواجه شد و به عنوان یکی از ارکان نظارتی نظام جمهوری اسلامی تثبیت شد. این دوران که با روی کارآمدن دولت اصلاحات همزمان بود بسیاری از گره های نظام اداری و اقتصادی شناسایی و راهکار برون رفت از زمینه فساد در آن تدوین شد. بعضی پرونده های جنجالی مفاسد اقتصادی محصول فعالیت شبانه روزی شهید آیت الله رئیسی و همکارانش در این سازمان و درآن دوره بود.

شهید رئیسی از سال ۱۳۸۳ تا سال ۱۳۹۳، به مدت ده سال معاون اول قوه قضائیه بود. ایشان که دو رئیس قوه را در این سمت تجربه می کرد به عنوان یکی از مسئولان ارشد قضایی کشور مسئولیت سازماندهی و اداره تشکیلاتی این مجموعه را بر عهده داشت و از سال ۱۳۹۳ تا اسفند ۱۳۹۴ نیز به عنوان دادستان کل کشور خدمت نمود.

شهید آیت الله رئیسی از سال ۱۳۹۱ تا سال ۱۴۰۰ با حکم مقام معظم رهبری، دادستان ویژه روحانیت نیز بود. در سال ۱۳۷۶، ایشان به پیشنهاد برخی اعضای مؤثر جامعة روحانیت مبارز از جمله آیت‌ الله مهدوی کنی و تصویب شورای مرکزی جامعه روحانیت  به عضویت در آن شورا در آمد.

در اسفند ۱۳۹۴، شهید آیت االله رئیسی  با حکم آیت الله العظمی امام خامنه‌ای (مدظله العالی) به تولیت آستان قدس رضوی منصوب شد. ایشان در سه سال فعالیت در سمت تولیت آستان قدس رضوی ، اقدامات موثری در چارچوب خدمت موثر به حرم نورانی حضرت ثامن الحجج علی بن موسی الرضا(ع) و ارائه خدمات به زائران این بارگاه قدسی در پایتخت معنوی ایران اسلامی انجام داد. رسیدگی به امور زائران بارگاه مقدس امام هشتم (ع)، خدمت به مجاوران و به ویژه مستمندان و مستضعفان حرم رضوی، ترویج معارف قرآنی و مكتب اهل بیت(ع) در جهان اسلام، بهره‌ مند ساختن تهی دستان نقاطی از كشور كه موقوفات آستان قدس در آن قرار دارد و سامان بخشیدن به بنگاه های اقتصادی و خدماتی آستان قدس رضوی، موارد مورد تاكید رهبر معظم انقلاب اسلامی در منشور هفتگانه حكم انتصاب شهید آیت الله رئیسی در سمت تولیت آستان قدس رضوی بودند.

شهید آیت الله رئیسی در ۱۶ اسفند سال ۱۳۹۷ با حکم رهبر معظم انقلاب (مدظله العالی) به ریاست قوه قضائیه منصوب شدند. عملکرد دستگاه قضا در دوران ریاست جناب آقای رئیسی به دلایلی چند، تراز این دستگاه را در نظام حکمرانی جمهوری اسلامی بالا برد. آیت الله رئیسی با مدیریت میدانی و پیگیری و رسیدگی نزدیک به مشکلات قضائی مردم، برخورد قاطع و بدون اغماض با مفسدان اقتصادی، تدوین و نهایی کردن سند تحول قضایی و هوشمند سازی قوه قضائیه، گام های جدی در جهت ارتقای عدالت قضایی برداشت تا جایی که رهبر معظم انقلاب انجام این تحول و ایجاد امید در دل مردم را ستودند. 

شهید آیت الله دکتر رئیسی در مجلس خبرگان رهبری

شهید آیت الله رئیسی در سال ۱۳۸۵، از طرف جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و جامعه روحانیت مبارز و به توصیه نخبگان استان خراسان جنوبی برای عضویت در چهارمین دوره مجلس خبرگان رهبری نامزد شد که با کسب اکثریت آرا مردم انتخاب شد. دو سال پس از حضور در این مجلس، خبرگان ملت ایشان را به عنوان عضو هیئت رئیسه برگزید و عضویت ایشان در این جایگاه، ‌تا اتمام دور چهارم، با رأی نمایندگان محترم مجلس خبرگان تمدید شد.

شهید آیت الله رئیسی در دوره پنجم مجلس خبرگان رهبری در اسفند ۱۳۹۴ نیز با کسب اکثریت قاطع آرا برای دومین بار به عنوان نمایندة مردم شریف خراسان جنوبی برگزیده شد و در اسفند ۱۳۹۷، در جریان برگزاری ششمین اجلاسیه دوره پنجم مجلس خبرگان رهبری، شهید آیت الله رئیسی به عنوان نایب ‌رئیس اول مجلس خبرگان رهبری انتخاب شد و تا شهادتش ادامه داشت.
در انتخابات ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری در اسفند ۱۴۰۲، آیت‌الله رئیسی با کسب ۸۲.۵۷ درصد آرای مردم برای سومین بار به مجلس خبرگان راه یافت.

ریاست جمهوری شهید رئیسی

شهید آیت الله رئیسی درسال ۱۴۰۰ با شرکت در سیزدهمین دوره ریاست جمهوری، با كسب بیش از ۱۸ میلیون رای مردم درانتخابات ۲۸ خرداد ۱۴۰۰، پیروز انتخابات شدند و کار خود را به عنوان هشتمین رئيس جمهور ايران آغاز کردند. ایشان شخصیتی پر کار و دلسوز در عرصه ریاست جمهوری بودند و مقام معظم رهبری ایشان را (رئیس جمهور محترم و مغتنم) نامیدند. 

شهادت سید ابراهیم رئیسی

حضرت آیت الله رئیسی در 30 اردیبهشت 1403 شب ولادت امام رضا علیه السلام، در حالی که برای افتتاح سد در مرز جمهوری آذربایجان به نقطه صفر مرزی سفر کرده بودند، در راه برگشت دچار سانحه سقوط هلی کوپتر شدند و به فیض رفیع شهادت نائل آمدند. همراهان ایشان حضرت آیت الله آل هاشم امام جمعه شهر تبریز، آقای امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه و آقای رحمتی استاندار استان آذربایجان شرقی و سایرین بودند که همگی به ملکوت اعلی عروج کردند. پیکر های مطهر شهدا پس از ساعت ها جست و جو در ارتفاعات ورزقان یافت شد. هر کدام از این شخصیت ها که در این سانحه به درجه شهدا رسیدند، در پاکی و صحت عمل شهره ایران بودند. ایران اسلامی هیچ گاه شب این حادثه را فراموش نخواهد کرد؛ چرا که جلوه همدلی مردم ایران در دعا برای سلامتی رئیس جمهور رقم خورد. مردم حماسه آفرین ایران قدردان زحمات آن شهدای عزیز خواهند بود.

اهم سوابق مدیریتی و سیاسی 

• سیزدهمین رئیس جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۴۰۰ تا 1403(شهادت)
• ریاست قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران
• نایب‌رئیس اول مجلس خبرگان رهبری
• تولیت آستان قدس رضوی
• عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام به عنوان عضو حقیقی و حقوقی
• معاون اول قوة قضاییه
• دادستان کل کشور
• ریاست سازمان بازرسی کل کشور
• دادستان تهران
• دادستان انقلاب اسلامی کرج و استان همدان
• عضویت در دوره‌های چهارم و پنجم مجلس خبرگان رهبری از حوزه انتخابیه خراسان جنوبی
• اولین دبیر ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر کشور
• مؤسس حوزه علمیه فاطمه الزهرا سلام الله علیها (ویژه خواهران) در تهران (کوی نصر)
• مؤسس مرکز تخصصی شیعه‌شناسی امام هادی علیه السلام زیرنظر حوزه علمیة قم
• مأمور قضایی امام خمینی (‌ره ) به حجت الاسلام رئیسی به همراه حجت الاسلام نیری جهت رسیدگی به گزارشات ویژه
• عضویت در هیأت امنای ستاد اجرایی فرمان امام (ره) به مدت ده سال از سوی مقام معظم رهبری

اهم مسئولیت‌ها به اعتبار جایگاه حقوقی

• عضو شورای عالی فضای مجازی 
• عضو شورای عالی استاندارد
• عضو شورای عالی نفت
• عضو شورای توسعه شرق و غرب کشور
• عضو شورای عالی پول و اعتبار
• عضو ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی 
• عضو ستاد مبارزه با مواد مخدر

شهید آیت الله رئیسی و فروشگاه ربیع

در جریان رویداد هم افزایی مدیریت ایران در سال 1401 بودیم. دو تن از اعضای شرکت قطعه گمشده زندگی امروز و فروشگاه ربیع در این رویداد حضور داشتند. آقای محسن همتی ها به عنوان مدیرعامل شرکت و آقای مصطفی رحمانی به عنوان یکی از اعضای هیئت مدیره. 
اصلاً قرار نبود همچین دیداری صورت بگیرد ولی مثل همیشه، رئیس جمهور مردمی و دغدغه مند ایران اسلامی شهید دکتر رئیسی کاری کرد کارستان. آمد و از رویداد هم افزایی مدیریت ایران بازدید کرد و غرفه های دستچین شده را سرزد. در همین احوالات بود که توفیق شد با این شهید بزرگوار روبه رو شویم. خیلی مهربان و پدرانه برخورد کردند. واقعاً روحشان شاد. خادم الرضا (ع) در روز تولد امام رضا (ع) به امام رضا (ع) پیوست و همنشین افلاکیان شد. خوشا به سعادتش و خوشا به احوالش که سربلند پیش مادرش زهرا مرضیه (س) می رسد. کاش نگاهی هم به دستان خالی ما کند و مثل قبل دوباره از ما دست گیری کند. با دستان که حالا دیگر به آسمان رسیده است.