عسل دیابتی با کیفیت عالی

عسل دیابتی چیست

 صرفا یک نوع عسل خاص نمی باشد و عسل مخصوص افراد دیابتی در بازار موجود نیست، بلکه طبق فاکتورهای دیگر نظیر گلوکز و ساکارز، عسل مناسب برای افراد دیابتی در نظر گرفته می شود. برخی افراد برای شیرین کردن نوشیدنی های خود مثل قهوه و چای از عسل استفاده می کنند، اما آیا عسل برای افراد مبتلا به دیابت ایمن است؟ بله اما باید یک سری فاکتورها را برای انتخاب بهترین عسل، متناسب با این بیماری در نظر گرفت. در وهله اول با توجه به ترکیب قندی عسل و محدودیت مصرف قند در بیماران دیابتی و حتی در دهه‌های قبل که هنوز دانش محققین در ارتباط با بیماری دیابت و عسل‌ها کامل نبود، این‌طور عنوان می‌شد که عسل طبیعی برای بیماران دیابتی به‌طورکلی منع مصرف دارد؛ اما در سال‌های اخیر با تحقیقات جدید مشخص شده‌است که عسل به دلیل دارا بودن طیف وسیعی از قندهای تک قندی (فروکتوز و گلوکوز)، دوقندی (ساکارز، مالتوز، ترهالوز و تورانوز) و سه‌قندی (ملیزیتوز، مالوتریوز) یک محلول اشباع از قندها است که در حدود 80 تا 85 درصد وزنش را همین قندها تشکیل می‌دهند. نکته‌ی مهم این است که اغلب این قندها دارای شاخص گلیسمی پایینی هستند. قند فروکتوز به‌عنوان قند غالب عسل که در حدود 40 درصد وزن عسل را شامل می‌شود، شاخص گلیسمی 19 دارد و بدون نیاز به هورمون انسولین وارد بافت ها و سلول‌ها شده، تأثیر کمی در افزایش قند خون (گلوکوز) دارد. علاوه بر این حضور طیف وسیعی از آنزیم‌ها، ترکیبات آنتی‌اکسیدانی، باکتری‌های پروبیوتیک، ویتامین‌ها و عناصر معدنی باعث شده‌است که مصرف متعادل عسل در بلند مدت تأثیرات مثبتی بر روی بیماران دیابتی داشته‌باشد. به‌طورکلی بیماران دیابتی که قند خون کنترل‌شده‌ای دارند می‌توانند با نظر پزشک متخصص روزانه حداکثر 2 قاشق غذا خوری عسل در دو وعده صبح و شب مصرف نمایند.

آیا عسل برای افراد دیابتی مناسب است

شاخص گلیسمی (شاخص گلایسمیک)، یا شاخص قندی که به اختصار به آن(glycemic index  GI) هم گفته می‌شود، در واقع سنجش میزان قند خون در مقدار ماده غذایی است که مصرف می‌کنید. انواع غذاها حاوی کربوهیدرات هستند؛ این کربوهیدرات‌ها می‌توانند ساده یا پیچیده باشند. نوع ساده آن‌ها حاوی یک یا چند قند است و نوع پیچیده آن‌ها حاوی قند های بسیار زیادی است. به منظور هضم جذب این مواد، بدن ما تمام آن‌ها را به قند های ساده‌ تر تجزیه می‌کند. هر زمان که غذا می‌خوریم، لوزالمعده (پانکراس) بدن ما هورمونی به نام انسولین ترشح می‌کند تا قند را به انرژی و چربی تبدیل کند. اگر مقدار زیادی غذا با مقدار قند زیاد (GI بالا) سریع بخوریم، لوزالمعده مقدار بیشتر از حد آن‌را به چربی تبدیل می‌کند. اگر به مقدار کم‌تر در فاصله‌های زمانی کوتاه غذا بخوریم بدن ما به نوبت کربوهیدارت‌ها را به انرژی و مقدار کمتری را به چربی تبدیل می‌کند. معمولا توصیه به افراد دیابتی پرهیز از مصرف شیرینی و سایر مواد حاوی قند می‌باشد. با توجه به مطالعات انجام  یافته، خوردن عسل برای بیماران دیابتی نوع 2، باعث افزایش انسولین می‌گردد، از این رو ممکن است افزایش انسولین حاصل از خوردن عسل سبب کاهش قند خون شود.

شاخص گلیسمی عسل نسبت به قند مصنوعی پایین است، بنابراین عسل ماده شیرین‌کننده بهتری نسبت به قند می‌باشد به علت این‌که عسل حاوی کربوهیدرات است، باید مصرف آن در افراد دیابتی همانند شکر، به مقدار کمتری باشد. عسل و شکر هر دو کربوهیدرات دارند، با این تفاوت که ترتیب قرارگیری گلوکز و فروکتوز در آن‌ها متفاوت است. شاخص گلایسمیک عسل نسبت به قند 55 در برابر 65 است که نشان‌دهنده شاخص کم عسل نسبت به قند است؛ بنابراین ممکن است خوردن عسل سبب افزایش نسبتا کمتری از قند خون در مقابل مصرف قند باشد. عسل طبیعی شیرین‌تر از قند دارد، پس می‌توان در پخت‌ و پز عسل را به مقدار یک‌ و یک چهارم از شکر جایگزین کرد. بهترین عسل برای بیماران دیابتی نوع 2 عسل  آویشن و عسل اقاقیا است. در حالت طبیعی این نوع از عسل‌ها میزان بالائی از آنتی‌اکسیدان و درصد ساکارز کمتری را دارند.

مقایسه عسل خام و عسل پردازش شده

امروزه اکثر عسل ها در حال پردازش هستند، بدین معنی که پس از جمع شدن از کندو، گرم شده و فیلتر می شوند و در مقابل، از ارزش تغذیه ای و مزایای سلامتی عسل خام کاسته نشده است.
استفاده از عسل خام بجای پردازش شده می تواند به کاهش میزان قند خون کمک کند در صورتی که مردم آن را در کنار دارو های دیابت و سایر گزینه های رژیم غذایی سالم بخورند.
عسل خام، بسیار شبیه شکر سفید، شیرین کننده است که حاوی کربوهیدرات ها و کالری است. یک قاشق غذا خوری عسل حدود 64 کالری دارد و یک قاشق غذا خوری شکر حدود 49 کالری است.
در حالی که ظاهرا مقدار کالری موجود در هر قاشق چای خوری عسل بالاست، عسل بسیار شیرین است؛ بنابراین اکثر افراد فقط از یک یا دو قاشق چای خوری در یک وعده استفاده می کنند.
دلیل اینکه عسل کالری بیشتری نسبت به شکر دارد این است که آن بسیار متراکم تر و سنگین تر از شکر است.
یکی دیگر از تفاوت های بزرگ بین این دو، نحوه هضم آنها در بدن است. عسل در بدن توسط آنزیم هایی که "درون خود عسل" وجود دارد، شکسته می شود، در حالی که شکر، با استفاده از آنزیم هایی که "درون بدن ما" وجود دارند شکسته و هضم می شود.
شاخص GI (Glycemic) اندازه گیری می کند که یک کربوهیدرات خاص ممکن است تا چه مقدار سطح قند خون را افزایش دهد. GI برای عسل حدود 55 است که آن را در رده غذاهای کم GI قرار داده است. میزان GI در شکر 65 است و غذاهایی که دارای GI پایین هستند قند خون را فقط به مقدار ناچیزی افزایش می دهند. به این ترتیب، آنها ممکن است کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را فراهم کنند.

خوردن عسل باعث افزایش سطح انسولین می شود

مطالعات متعدد نشان می دهد خوردن عسل باعث افزایش سطح انسولین و کاهش قند خون می شود. یک مطالعه کوچک انجام شده در دبی، امارات متحده عربی، نگاهی به چگونگی تاثیر عسل و قند در میزان قند خون انداخته است. این مطالعه نشان داد که 75 گرم عسل باعث افزایش قند خون و انسولین در مدت 30 دقیقه در افراد بدون دیابت می شود و درآزمایش مشابه، با استفاده از همان مقدار گلوکز خالص، سطح قند خون را به مقدار بیشتری بالا برد، این اثر در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 مشابه بود.
در مطالعه امارات متحده عربی، شرکت کنندگان شاهد افزایش اولیه قند خون بودند. با این حال، سطح قند خون در عرض 2 ساعت کاهش یافت. به طور کلی، میزان قند خون در گروه عسل نسبت به گروه قند سفید بسیار پایین تر بود، از آنجا که سطح قند خون در گروه هایی که عسل را مصرف می کنند پایین تر است، محققان گمان کردند که عسل باعث افزایش سطح انسولین می شود همان طور که انسولین به انتقال گلوکز از خون کمک می کند، ممکن است انسولین افزایش یافته از عسل باعث کاهش سطح قند شود. مطالعه ی انجام شده در دانشگاه پادشاه سعود، عربستان سعودی، همچنین رابطه بین عسل و گلوکز خون را مورد بررسی قرار داد. در این مطالعه مشاهده شد که با مصرف عسل:
• کاهش سرم گلوکز ناشتا (گلوکز پس از ناشتا بودن برای حداقل 8 ساعت)
• افزایش پپتید C ناشتا (پپتید به ثبات انسولین کمک می کند)
• افزایش پپتید C پس از دو روز (مقدار پپتید بعد از غذا) اتفاق می افتد.