Sharaf al-Shams
سابقه تاریخی
در روایات شیعه از صدر اسلام تا قرن هفتم هیچ اشاره‌ای به شرف الشمس نیست اما از آن هنگام در برخی کتب و بدون هیچ سندی، روایاتی به امام اول شیعیان نسبت داده شده که در قرون اخیر رواج بیشتری می‌یابد. از سویی در دوران صفوی گرایش گسترده‌ای به پیدا کردن «سعد و نحس ایام» با استفاده از ستارگان و نجوم در جامعه ایجاد می‌شود که با استقبال سلاطین وقت نیز روبه‌رو می‌شود. داماد مجلسی (خاتون آبادی) کتابی تحت عنوان «الانوار المشرقه» برای یافتن سعد و نحس ایام می‌نویسد. خود مجلسی نیز می‌نویسد در برخی احادیث شرف (بهترین مکان) شمس (خورشید) را برج حمل دانسته است.
در دیوان منسوب به امام علی علیه‌السلام شعری است که شکل شرف الشمس در آن آمده است:
ثلاث عصی صففت بعد خاتم علی رأسها مثل السنان المقوم
و میم طمیس أبتر ثم سلم إلی کل مأمول و لیس بسلم
و أربعة مثل الأصابع صففت تشیر إلی الخیرات من غیر معصم
و هاء شقیق ثم واو مقوس علیها إذا یبدو کأنبوب محجم
فیا حامل الاسم الذی لیس مثله توق من الأسواء تنج و تسلم
فذاک اسم‌الله جل جلاله إلی کل مخلوق فصیح و أعجم
مبشر کاشانی شرف الشمس را جزء علوم غریبه می‌داند که در کتب متقدمین اعم از روایی و ادعیه و اذکار اثری از آن یافت نشده است و اعتبار آن را متأخرین در چند قرن اخیر بیان کرده‌اند.
سید محمدصادق روحانی گفته است اهل این گونه فنون (اهل علوم غریبه) می‌گویند که اگر یک بار شرف الشمس به طریق مخصوص نوشته شود، دیگر احتیاجی به تکرار در سال بعد ندارد و اثرش باقی است و حضرت آیت الله مظاهری با اشاره به قابل اعتماد بودن شرف الشمس می‌گوید؛ شرف الشمس مورد اعتماد است. اگر کسی داشته باشد، تجدید لازم نیست.
برخی می‌گویند نوشته شرف الشمس شامل ۵ اسم اعظم خداوند است. برخی دیگر به این باورند که شرف الشمس امضاء رمزی مولا علی علیه‌السلام است، برخی می‌گویند دعای شرف الشمس روی انگشتر حضرت سلیمان علیه‌السلام همراه با عبارت «لا اله الا الله الملک الحق المبین و یا الملک لله» حک شده بوده ولیکن عظمت شرف الشمس و آداب نوشتاری باطنی آن بالاتر از همۀ اینها است و حک کردن یا نوشتن آن کار هر کسی که واقف به علوم غریبه نیست نمی‌باشد. در سال یکبار شرایط مهیا می‌شود تا موکلین خورشید به زمین بیایند و خورشید در بهترین موقعیت خود در کل کهکشان‌ها قرار گیرد تا خورشید در آن زمان نسبت به سایر کواکب روی زمین قدرت بیشتری داشته باشد. و برخی می‌گویند نقش شرف الشمس کلمات الله، جمیل، رحمن، مومن و نور است که به جای نقش کلمات از پنج حرف اول آنها به صورت «ا.ج.ر.م.ن» می‌توان استفاده کرد .نقش رمزی شرف الشمس به صورت کلی دارای ۱۳ حرف است که چهار حرف طلسم شرف الشمس از تورات، چهار حرف از انجیل و پنج حرف طلسم از قرآن مجید در این نقش آمده است.
آداب خواندن دعای شرف الشمس
برای دعای شرف الشمس خواص بسیاری ذکر شده که گره‌گشایی از مشکلات و برآورده شدن حاجت از مهم‌ترین آنهاست. برای گرفتن حاجت در روز ۱۹ فروردین ۲ رکعت نماز حاجت بخوانید و ۱۰۰ صلوات بفرستید. سپس دعا و حرز آن را بر روی کاغذ نوشته، حاجت خود را نیز در آن ذکر نمایید و کاغذ را در قرآن بگذارید.
به یاد داشته باشید که اگر از نگین استفاده می‌کنید، سعی کنید هر سال در ساعت ذکر شده و با آداب کامل به وسیله یک سوزن روی نقش کنده شده را دوباره خراش دهید. اگر روی کاغذ نوشتید آنرا باز نکنید و به کسی نشان ندهید و در آخرین چهارشنبه سال به آب روان بسپارید.
بعضی از خواص بی نظیر شرف الشمس در کتاب المعارف الکبری
- هر کسی این دعا را بنویسد و آن را نزد خود نگاه دارد خداوند به واسطۀ این دعا همیشه حافظ و نگهدار او خواهد بود.
- هر زمان که در حضور پادشاه و سلطان باشد، در حالی که نگین شرف الشمس که دعا نیز بر روی آن حک شده همراه داشته باشد، مورد پذیرش پادشاه قرار می‌گیرد و خداوند از شر و صدمۀ آنها وی را در امان نگه میدارد.
- کسی که اسماء خداوند را با خود حمل کند در همه کاری پیروز می‌گردد و هر که با وی دشمنی کند از طرف خداوند مورد نکوهش قرار می‌گیرد.
- هر کسی که نسبت به دارندۀ این دعا نیت بدی داشته باشد خداوند سحر و جادوی او را باطل می‌سازد.
- هر کسی که حاجتی داشته باشد به واسطۀ نگین دارای شرف الشمس حاجتش برآورده می‌شود و گشایشی در کارش ایجاد می‌گردد.
- اگر کسی بیماری صرع داشته باشد و در واقع برای کلیۀ بیماریها و مرض‌ها افاقه می‌کند و کارساز است.
- برای دختری که نتوانسته ازدواج کند اگر شرف الشمس داشته باشد، شرایط ازدواجش مهیا می‌گردد.
- برای کسی که در سفر است اگر شرف الشمس به همراه داشته باشد از شر دزدان و راهزنان و هر حادثۀ بدی که ممکن است در طول سفر رخ بدهد در امان می‌ماند.
- زمانی که شرف الشمس بر روی پرچم نوشته شده باشد، لشکریان آن پرچم برندۀ میدان جنگ خواهند شد.
- اگر می‌خواهید سحرخیز باشید و یا برای نماز شب بیدار شوید، شرف الشمس نزد خود داشته باشید.
- کسی که در حبس و زندان است و زمان زندانی بودنش طولانی شده، اگر دعای شرف الشمس را با خود داشته باشد زود آزادی‌اش مسجل می‌گردد.
- اگر بر روی کاغذی نوشته شود و در کفن میت قرار داده شود، آن میت از عذاب قبر حفظ می‌گردد.
- نگین یا انگشتر و آویز شرف الشمس برای ایمنى در سفرها و دفع از بدى‌ها، حفظ و حفاظت جان و خیر و نیکى و افزایش رزق و روزی و آرامش، رفع چشم زخم، برآورده شدن حاجات و آرزوها و درمان عمومی جسم و روح مخصوصاً افزایش قدرت بدنی و هاله نورانی اطراف بدن و به خاطر مصرف عقیق زرد آن باعث پاک کردن و تصفیۀ دستگاه گوارش شده و بر روی هضم و جذب غذا و گردش خون در بدن و چاکرای ۳ و غدد پانراس و لوزالمعده و جواره مرتبط با این دو غدد تأثیر فوق العاده‌ای دارد
خواص شرف الشمس در روایات
ارزش سنگ عقیق، مخصوصاً عقیقی که مزیّن به شرف الشمس باشد را نمی‌توان در چند جمله بیان نمود، پیامبران و ائمه اطهار علیهم‌السلام بر سنگ‌های انگشتر صحه گذاشته‌اند، اما نه به خاطر آنکه اثرى جادویى دارند، بلکه آن نگین هرچه باشد برگزیده شده و براى دارندۀ آن اثراتى از جمله فتح مهمات و دفع بلیات و غیره دارد و اثرات آنها ذاتى نیست و از جانب خداى تعالى است. پس اگر کسى اثر آنچه را که همراه خود مى‌دارد، ذاتى و مستقل بداند، به خداى یگانه شرک ورزیده است. همۀ ملک سلیمان را خداوند در انگشتر او قرار داده بود، هرگاه سلیمان آن را در دست مى‌گذاشت تمامى جن و انس و شیاطین و همۀ پرندگان و وحوش به نزد وى حاضر گشته و از او اطاعت مى‌کردند. باد مأمور حمل تخت او بود و همۀ شیاطین و انسان‌ها و پرندگان و چهارپایانى که تحت اوامرش بودند همگى آنها را جابه‌جا مى‌نمودند.
سلیمان به گاهی اوقات، انگشترش را در اختیار برخى از خدمتکارانش قرار مى‌داد. روزى شیطان آمد و خادم او را گول زد و انگشتر را از او ستاند و آن را در دست نهاد، نتیجه آن شد که تمام شیاطین و جن و انس و پرندگان و وحوش مسخر او گشتند و آن حضرت در جستوجوى انگشتر شد ولى آن را نیافت. سرانجام شیطان ترسید که مردم متوجه حیله او شوند آن را به دریا انداخت. خداى عزّوجل ماهی‌ای را مأمور به بلعیدن آن انگشتر نمود، بنى اسرائیل چهل روز در جستوجوى حضرت سلیمان بودند و از آن طرف سلیمان در ساحل دریا به دنبال انگشتر بود و با گریه و زارى به سوى خداى تبارک و تعالى استغفار مى‌نمود و از این اتفاق به جانب خدا توبه مى‌کرد. پس از چهل روز به صیادى رسید که ماهى صید مى‌کرد، حضرت سلیمان به او کمک نمود. آن صیاد پس از صید، یک ماهى به سلیمان داد، او شکم ماهى را شکافت. انگشتر خود را در آن دید و انگشتر را به دست کرد و شیاطین و جن و انس و پرندگان و وحوش در برابرش خضوع کردند و پادشاهى او به همان حالت اول بازگشت و حضرت آن شیطان که انگشتر را ربوده بود، به همراه لشگرى که همراه او بودند به وسیلۀ اسماء الهى حبس نمود و عده‌اى را در دل دریا و بعضى را در میان سنگ و صخره‌ها زندانى نمود و آن شیاطین تا روز قیامت زندانى و معذب هستند .
پیامبر فرمودند: یا على! همانا عقیق اولین کوهى است که به ربوبیت خداى متعال و نبوت من و وصى بودن تو و امامت فرزندانت و اختصاص داشتن بهشت به پیروان تو و اختصاص آتش به دشمنان تو شهادت داده است. از شرف الشمس همه به عنوان نمونه‌ای از خاتم سلیمانى نام برده‌اند و آن را به عوالم خمسه تفسیر کرده‌اند و رازی از تورات و انجیل و قرآن می‌دانند که در جلد اول کتاب شمس معارف کبرى مطالب بیشتری در خواص شرف الشمس آورده شده وحضرت آیت الله حسن زاده آملی و شیخ بهایی به مطالب بیشتری در این زمینه اشاره فرموده‌اند .
پیامبر اکرم می‌فرمایند: «هر کس یکی از عقیق‌های سرخ و زرد و سفید را در دست داشته باشد، جز خیر و نیکی و فراخی روزی و سلامتی از جمیع بلا‌ها نمی‌بیند و از شر پادشاه ظالم و از هر چه آدمی از آن می‌ترسد و حذر می‌کند، امان می‌یابد».
ابهامات و سوالات درباره اصالت شرف الشمس در اسلام
- اولین کتابی که به اهمیت این حدیث اشاره کرده کتاب مصباح مرحوم کفعمی است. بنا به گفتۀ برخی از محققان این کتاب مفاتیح الجنان است اما همان طور که قبلا اشاره گردید سندی برای این حدیث ذکر نشده است. حتی در کتاب حلیه المتقین علامه مجلسی که در بارۀ تمام حکاکی و نقوش نگین‌های انگشتر به نقل از امامان معصوم به شکل مأثور و با بیان منبع از کتاب معتبر حدیثی نام برده شده، از شرف الشمس اسمی برده نشده است. نکته قابل تأمل دیگر در این مورد این است که از نظر رواج و زمان حدیث، از روایات متعلق به امام علی علیه‌السلام در مورد شرف الشمس، در کتاب حدیث شیعه مطالبی جود ندارد و مجهول اصلی همین است که تا قرن‌ها این روایت کجا بوده و ناگهان پیدا شده است؟
- از منظر روایی و تاریخ حدیث، حداقل تا 7 قرن، از روایت منسوب به امیرالمومنین در باب شرف الشمس، در کتب حدیثی موجود شیعه، مطلبی وجود ندارد. و ابهام اصلی همین است تا قرن ها، این روایت کجا بوده و ناگهان پیدا شده است؟ سیره اهل‌بیت علیهم السلام نیز ارجاع به این‌گونه رموز نجومی و علوم غریبه نبوده و حتی اهل‌بیت علیهم السلام نیز منجمین آن زمان را که برای ستارگان قدرت‌های استقلالی و در مقابل قدرت خداوند قائل بودند را لعن می‌نمودند چراکه در این عالم هیچ قدرتی جز قدرت خدای متعال نیست و اگر موجودی دارای قدرتی خاص باشد آن‌هم به اذن الله بوده و هیچ قدرتی به نحو استقلالی در مقابل خداوند ندارند.
- برخی با بدگمانی به حرز شرف الشمس نگریسته‌اند و چنین بیان می‌دارند که: اگر بپذیریم اینها ساخته و پرداخته دشمنان اسلام (یهود) نبوده باشد. به ویژه که برخی از اشکال و تصاویر این دعا، همچون ستاره داود از اختصاصات یهود است و این مقداری تأمل برانگیز است؛ لکن به نظر می‌رسد چنین اشکال، صحیح نباشد و سوءظن بدون ارائه دلیل و برهان باشد. چراکه هرچند انتساب حرز شرف الشمس به اهل بیت محل تردید است، لکن کارشناسان فن علوم غریبه آن را تأیید و برای آن خواصی ذکر کرده‌اند.
- چگونه است انگشترهای با فضیلت بیشتر و با احادیث معتبر از صدر اسلام تا کنون، همچون عقیق سرخ یمانی، فیروزه، حدید صینی و ... به حاشیه می‌روند و به ناگاه در عصر معاصر نگینی مبهم و موردتردید در صدر قرار می‌گیرد؟ در حالی که نه تنها در 700 سال هیچ نشانی از شرف الشمس در دسترس نیست، بلکه در بزرگترین دائره المعارف شیعی (بحارالانوار) که سعی گردیده، هر نوع حدیثی با مرتبه ضعف نیز نقل شود، هیچ ذکر و نشانی از چنین تصاویری در آن وجود ندارد.
- به فرض که اثبات شد چنین چیزی در کتاب حدیثی شیعه نقل شده است و صحیح باشد. برخی از محققین علم نجوم معتقدند که شرف الشمس به وقتی می‌گویند که شمس در 19 درجه برج حمل قرار بگیرد. و منظور از 19درجه قرارگیری شمس در برج حمل است نه اینکه منظور روز 19 فروردین باشد! مضاف بر اینکه با کمال تعجب، تاریخ شمسی برای آن در نظر گرفته شده است در حالی که در روایات و مناسبت‌های اسلامی، تاریخ هجری قمری ملاک است و این موجب شگفتی است.
- آنقدر در نحوه و ترسیم و طرز نوشتن شرف الشمس اختلاف وجود دارد که امروزه هرکسی برای خودش تصویری را خلق کرده است و در بازار به فروش می‌رسد، به گونه‌ای که گاهی بسیار با هم تفاوت دارند.
- بعد از گذشتن و عبور از هفت خان رستم اما و اگر در اصالت شرف الشمس، نوبت به رعایت آداب حکاکی و سه شرط مهم آن یعنی: بخور مناسب، اذکار و ادعیۀ حین حکاکی نیز می‌رسد. امروزه کمتر کسی اقدام به این عمل طاقت‌فرسا و زمان بر خواهد نمود؛ اعمال و آدابی که از چشم خریدار انگشتر شرف الشمس به دلیل بی‌اطلاعی پنهان می‌ماند.
- از این رو، از نگاه مراجع عظام شیعه، حرز شرف الشمس بی‌اعتبار محسوب گردیده و تنها از نگاه برخی و با حسن نظر و از باب رجاء و امید ثواب، عمل به آن بی اشکال دانسته شده است.
- بنابراین اگر هم اصل این موضوع مورد تأیید باشد، این است که شرف الشمس از علوم غریبه است، لکن در کتب حدیثی متقدمین اعم از روایی، ادعیه و اذکار وجود ندارد. و البته کتابت و حکاکی لوح شرف الشمس شرایط خاص می‌خواهد، نه اینکه هر مدعی‌ای ادعای کتابت آن را نماید و این‌گونه نیست که هر شخصی دکانی زده و یک قلم و تخته و سنگ عقیق زرد دست حکّاک بدهد تا در 19 فروردین آن را برای مردم صف‌کشیده حک کنند. چراکه بر فرض که شرف الشمس در اسلام واقعیت داشته باشد، این انگشترها و لوح‌ها بدون رعایت نکردن آداب و شرایط مذکور در کتب فوق، هیچ اثری ندارد و جز منبع درآمدی برای برخی افراد سودجو هیچ فایده ارضی و سماوی نداشته و نخواهد داشت و معالاسف این دکان‌ها گرد حرم‌های مطهر بوده و نگرانی افراد مؤمن و مطلع از توجه عوام به این امر اشتباه را بیشتر می‌کند.
0 نظرات