سلام بر محمد (ص) محور وحدت و بهانه خلقت

پیامبر اسلام در یکی از تاریک ترین عصرهای تاریخ بشریت به دنیا آمدند. عصری که آدمیان جز شرک، بت پرستی و ستم به زیردستان و بردگان چیز دیگری نمی شناختند و مورخین نام آن دوره را «عصر جاهلی» گذاشته بودند. آن حضرت در روز جمعه هفدهم ربیع الاول سالی که قوم فیل برای تخریب کعبه به حجاز آمدند، در شهر مکه، بعد از طلوع فجر، در میان چنین قومی به دنیا آمدند و حامل رسالتی گردیدند که عصاره تمام ادیان الهی قبل از خود و خاتم تمامی انبیا و رسولان الهی گردید.

ولادت پیامبر اسلام

حضرت محمد از پدری به نام «عبدالله بن عبدالمطلب» و مادری به نام «آمنه بنت وهب» در خانه ای در شعب ابی طالب در شهر مکه به دنیا آمد. همه مورخان اتفاق نظر دارند که تولد پیامبر اکرم (ص) در عام الفیل (سال 570 میلادی) و ماه ربیع الاول بوده است، اما در مورد روز دقیق تولد ایشان، معروف میان علمای شیعه، 17 ربیع الاول و مشهور میان اهل سنت، 12 ربیع الاول است. فاصله بین این دو تاریخ، هفته وحدت شیعه و سنی نامگذاری شده است. نقل شده است که اهالی مکه در شب میلاد پیامبر در مکان تولد او جمع می شدند و به ذکر و دعا می پرداختند و به آن حضرت تبرک می جستند.

حوادث شب میلاد پیامبر 

در روایات آمده است که در شب ولادت حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) حوادث مهم و اتفاقات زیادی در سراسر جهان به وقوع پیوست که پیش از آن سابقه نداشته و از جمله زمینه سازی ها برای بعثت ایشان به شمار می رود. از حوادث مقارن با ولادت آن حضرت موارد زیر است: 
1. همه ی بت ها به صورت، به زمین افتادند.
2. آتشکده فارس پس از هزار سال خاموش شد.
3. ایوان کسری در مدائن شکاف برداشت و 13 یا 14 کنگره آن فرو ریخت.
4. دریاچه ساوه خشک گردید.
5. شیاطین و جنیان از آسمان ها برای همیشه طرد شدند.

اخلاق پیامبر در کودکی و جوانی

پیامبر اسلام که در دوران که کودکی پدر و مادر خود را از دست داده و یتیم بود، در پناه الهی و تحت سرپرستی عبدالمطلب قرار گرفت.  اخلاق و رفتار پیامبر اسلام از همان دوران کودکی به گونه ای بود که مورد توجه همگان قرار گرفت. ایشان همواره رفتار و منشی شایسته از خود نشان می داد. ابن سعد می نویسد: «پیامبر از لحاظ جوانمردی و اخلاق و آداب معاشرت و گفتگو و بردباری و امانت از همه برتر بود و از هرگونه آزار و دشنام دادن به دور بود. و هرگز مشاهده نشد که خصومتی یا ستیزه ای با کسی کند و آن چنان خداوند اخلاق پسندیده به آن حضرت عنایت کرده بود که لقب «امین» بر او غلبه یافت و در سراسر مکه به محمد امین معروف شد. لباس تمیز، موهای شانه زده، دهان خوشبو و بوی خوش از دیگر ویژگی های برجسته رسول خدا به شمار می آمد.

سیره و سبک زندگی نبوی

در کتاب ارزشمند نهج البلاغه درباره روش زندگی نبی مکرم اسلام آمده است: «به پیامبر پاکیزه و پاکت اقتدا کن که راه و رسم او، الگویی است برای الگو طلبان و مایه فخر و بزرگی است برای کسانی که خواهان بزرگواری باشند. محبوب ترین بنده نزد خدا کسی است که از پیامبرش پیروی کند و گام برجایگاه قدم او نهد. همانا پیامبر ـ که درود خدا بر او باد ـ بر روی زمین می نشست و غذا می خورد و با دست خود کفش خویش را وصله می زد.... پیامبر دل از دنیا برید و یادش را از جان خود ریشه کن کرد و همواره دوست داشت جاذبه های دنیا از دیدگانش پنهان ماند و امید ماندن در دنیا نداشته باشد. یاد دنیا را از جان خویش بیرون کرد و دل از دنیا برکند و چشم از دنیا پوشاند. پس پیروی کننده باید از پیامبر پیروی کند و به دنبال او راه رود و قدم بر جای قدم او بگذارد؛ وگرنه از هلاکت ایمن نمی باشد که همانا خداوند، محمد صلی الله علیه و آله را نشانه قیامت و مژده دهنده بهشت و ترساننده از کیفر جهنم قرار داد.

اعمال روز ولادت پیامبر

مسلمانان سراسر جهان با برگزاری جشن و مراسمات شادی و صدقه دادن این عید را گرامی می دارند. در هر صورت این روز، روز بسیار شریفی است و برای آن چند عمل وارد است:
اول: غسل به نیت روز هفدهم ربیع الاول.
دوم: روزه که برای آن فضیلت بسیاری ذکر شده است و روایت شده که هر کس در این روز روزه بگیرد، خدا برای او ثواب یک سال روزه می‌نویسد که در تمام سال در فضیلت روزه ممتاز است.
سوم: زیارت حضرت رسول (ص) از دور و نزدیک در روایتی از آن حضرت آمده است: هر کس بعد از وفات من، قبرم را زیارت کند مانند کسی است که به هنگام حیاتم به سوی من هجرت کرده باشد، اگر نمی‌توانید مرا از نزدیک زیارت کنید، از همان راه دور به سوی من سلام بفرستید (که به من می‌رسد).‌
چهارم: زیارت امیرالمؤمنین نیز در این روز مستحب است با همان زیارتی که امام صادق (علیه السلام) در چنین روزی کنار ضریح شریف آن حضرت (علیه السلام) وی را زیارت کرد. (این زیارت در بخش زیارات، مفاتیح آمده است).‌
پنجم: نماز. هنگامی که روز بالا آمد دو رکعت نماز بخواند که در هر رکعت، پس از سوره حمد، ده مرتبه سوره قدر و ده مرتبه سوره توحید و بعد از سلام در محل نماز خود بنشیند و دعای «اللهم انت حی لا تموت ...» را بخواند.

در مکتب خاتم النّبیین

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: هنگامی که نام کسی را محمد گذاشتید، به او بد نگویید. اگر حاجتی پیش شما آورد، مأیوسش برنگردانید و او را نزنید. مبارک باد خانه ای که در آن محمد است! مبارک باد مجلسی که در آن محمد است! مبارک باد دوستانی که در میان آنان محمد نامی است.
امام صادق (علیه السلام) از پدران خویش روایت کرده که رسول خدا نهی می کرد که مردان، در لباس پوشیدن خود را شبیه زنان سازند، و نهی می کرد که زنان، در لباس شبیه مردان شوند.
پیامبراکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: چهار دسته اند که من در روز قیامت شفیع آن ها هستم: یاری دهنده اهل بیتم؛ برآورنده حاجات اهل بیت به هنگام ناچاری؛ دوستدار اهل بیتم به قلب و زبان؛ و دفاع کننده از اهل بیتم با دست و عمل.

بعثت و ابلاغ رسالت

اکثر علما و مورخان شیعه، بعثت پیامبر (ص) را در تاریخ ۲۷ رجب و در سن 40 سالگی ایشان دانسته‌اند. او در غار حِراء به پیامبری مبعوث شد. محمد (ص) در سال‌های نزدیک به بعثت، هر سال یک ماه از مردم کناره می‌گرفت و در کوه حراء به عبادت خدا مشغول می‌شد. آن حضرت در این باره گفته است: جبرئیل نزد من آمد و گفت بخوان. گفتم خواندن نمی‌دانم. دوباره گفت بخوان. گفتم چه بخوانم؟ گفت: «اقْرَ‌أْ بِاسْمِ رَ‌بِّک الَّذِی خَلَقَ؛ بخوان به نام پروردگارت که آفرید». چنانکه مشهور است. پیامبر(ص) دعوت به توحید را نخست از خانواده خود آغاز کرد و اولین کسی که از زنان به او ایمان آورد، خدیجه و از مردان، علی بن‌ابی‌طالب(ع) بود. در برخی منابع، از برخی دیگر همچون ابوبکر بن ابی‌قحافه و زید بن حارثه به عنوان نخستین گروندگان به اسلام نام برده شده است. هر چند دعوت آغازین پیامبر(ص) محدود بود ولی شمار مسلمانان رو به فزونی گذاشت و پس از چندی، اسلام‌آورندگان به اطراف مکه می‌رفتند و با پیامبر (ص) نماز می‌گزاردند.